با مزایا و معایب اسپلیت آشنا شوید و انواع کولر گازی را بشناسید

گرما برای بسیاری از افراد غیر قابل تحمل است، به همین خاطر با نزدیک شدن به روزهای گرم تابستان، برای ایجاد دمای متعادل در داخل ساختمان، از دستگاه های خنک کننده ای مانند کولر گازی (اسپلیت) استفاده میکنند. شاید قبلا تنها سیستم سرماساز منازل، کولر آبی بود، اما امروزه می بینید که کولرهای گازی و اسپیلت، جایگزین این دستگاه ها در خانه، مراکز و ادارات مختلف شده اند. اگر شما نیز قصد خرید یک اسپلیت جدید را دارید، ابتدا باید بدانید که کولر گازی چیست و با انواع و نکات مثبت و منفی آن آشنا شوید. به همین خاطر در این مطلب ما به طور کامل به معرفی این سیستم تهویه مطبوع پرداخته ایم، با ما همراه باشید.

کولر گازی چیست؟

کولر گازی که نام دیگر آن اسپلیت (Split) است، یک دستگاه تهویه مطبوع میباشد که با تبدیل مایع به گاز و سپس گاز به مایع، هوای گرم و رطوبت داخل خانه را به هوای آزاد فرستاده و هوای خنک را به داخل فضا باز می گرداند. به عبارت بهتر، کولر گازی توسط اجزای اصلی خود یعنی کمپرسور،کندانسور کولر، شیر انبساط و اپراتور، هوای گرم اتاق را گرفته و با انجام عملیاتی، فضا را خنک میکند.

اسپیلت فقط به عنوان یک دستگاه سرماساز کاربرد ندارد، بلکه برخی از انواع کولر گازی، نقش یک پمپ حرارتی را دارند و میتوان از آنها به عنوان یک سیستم گرمایشی در فصول سرد سال نیز استفاده نمود. کولر گازی برخلاف اسم آن با گاز کار نمیکند و توسط انرژی الکتریکی (برق)، توان مورد نیاز خود را برای تنظیم دمای اتاق تامین میکند، در حالی که نسل قدیمی دستگاه های سرماساز، یعنی کولر آبی، توسط پوشال های آبی، فضا را خنک می کردند. 

کولر گازی چگونه کار میکند؟ تشریح طرز کار اسپلیت به زبان ساده

اگر بخواهیم خیلی ساده توضیح دهیم که نحوه عملکرد اسپلیت و کولر گازی چگونه است، باید بگوییم که فرآیند خنک کردن شامل دو عمل است که به طور همزمان در داخل و خارج از ساختمان اتفاق می افتد. به همین خاطر به این دستگاه اسپیلت یا دو تکه می گویند زیرا یک بخش از کولر گازی در داخل خانه و بخش دیگر در خارج از آن قرار داد. در بخشی که داخل منزل قرار میگیرد که از آن به عنوان یونیت داخلی نیز یاد می شود، هوای گرم خانه با تبدیل مبرد از مایع به گاز مبرد تبدیل می شود و هوای خنک شده به خانه بازمیگردد.

در یونیت خارجی نیز، گاز مبرد قبل از ورود به شیر انبساط در واحد بیرونی فشرده میشود تا فشار آن کاهش یابد. در آخرین مرحله مایع با فشار پایین وارد اوپراتور شده و گرما به سمت بیرون خانه هدایت می شود. درواقع در این چرخه مبرد، گرما و رطوبت از داخل خانه خارج شده و هوای خنک وارد فضا می شود.

مطالعه بیشتر:

آموزش تعمیر و نگهداری پکیج و اسپلیت با روش های تست شده

تفاوت کولر گازی و اسپلیت در چیست

موضوع دیگری که به سوال کولر گازی چیست گره خورده، تفاوت آن با اسپلیت است. معمولا افراد بین کولر گازی و اسپلیت تفاوتی قائل نمیشوند در صورتی که اسپلیت یک نوعی از کولر گازی میباشد.

کولرهای گازی به دو دسته یک تکه و دو تکه تقسیم می شوند و اسپلیت فقط به مدل هایی اطلاق میشود که دارای یونیت داخلی و خارجی باشند، یعنی کولر گازی پنجره ای و پرتابل جزء اسپیت به حساب نمی آیند. به طور کلی کولر گازی و اسپلیت از نظر عملکرد تفاوت چندانی ندارند مگر در مواردی مانند هزینه. تفاوت های کولر گازی و اسپلیت عبارتند از:

1. هزینه نصب اسپلیت بیشتر از کولر گازی پنجره ای و پرتابل بیشتر است زیرا نصب اسپلیت منوط به نصب یونیت داخلی و خارجی است؛ در حالی که کولر گازی پرتابل و پنجره ای فقط یک تکه بوده و آسان تر نصب می‌شوند.
2. کولر گازی آلودگی صوتی زیادی ایجاد میکند درحالیکه صدای اسپلیت کم است.
3. قدرت سرما سازی و خنک کردن اسپلیت بیشتر از کولر گازی است.
4. مصرف برق اسپلیت ها کمتر از کولر گازی است.
5. کولر گازی امکان تنظیم دما ندارد.

همانطور که مشاهده کردید، اسپلیت مزایای بیشتری نسبت به کولر گازی دارد اما هزینه آن بالاتر است. ما پیشنهاد میکنیم که با توجه به بودجه و شرایط خود درباره خرید کولر گازی یا اسپلیت تصمیم گیری کنید.

مطالعه بیشتر:

آموزش عیب یابی و رفع صدای کولر گازی پنجره ای در خانه

مزایای اسپلیت به نسبت کولر آبی

همان طور که گفتیم، قبلا در تمام منازل، مراکز و ادارات از کولرهای آبی استفاده می شد، اما به مرور زمان، سیستم تهویه مطبوع اسپلیت جای این دستگاه های خنک کننده را گرفت. این همه گیری قطعا به دلیل مزایای کولر گازی نسبت به کولر آبی میباشد. مهمترین این برتری‌ها عبارتند از:

• جلوگیری از کم آبی: قرار گرفتن در معرض گرمای بیش از حد برای مدت طولانی، می تواند باعث کم آبی بدن شود. این به این دلیل است که درجه حرارت بالا منجر به تعریق زیاد و از دست دادن آب بدن می شود. اگر نتوانید این آب از دست رفته را جبران کنید، نتیجه آن کم آبی خواهد بود. از آنجایی که کولر گازی باعث کاهش تعریق بدن می‌شود؛می تواند خطر کم آبی را به حداقل برسانند.
• جلوگیری از گرمازدگی: گرمازدگی یکی دیگر از مشکلاتی است که گرمای بیش از حد می تواند ایجاد کند. گرمای بیش از حد می تواند تنظیم دمای بدن را دشوار کند و اگر زود برطرف نشود، منجر به آسیب به مغز و سایر اندام های بدن شود. از آنجایی که دستگاه های تهویه مطبوع دمای هوا را کاهش می دهند، می توانند در جلوگیری از گرمازدگی مفید باشند.
• مانع از ورود حشرات و میکروارگانیسم: با نصب کولر گازی یا اسپلیت ها دیگر نیازی به باز کردن پنجره ها نیست و در نتیجه حشرات نیز کمتر وارد منزل شما میشوند. برای اطمینان از تهویه مطبوع موثر، اتاق باید به خوبی عایق بندی شود. علاوه بر این، دمای خنک برای میکروارگانیسم هایی مانند ویروس ها یا باکتری ها مطلوب نیست. در یک اتاق دارای تهویه مطبوع نامناسب، احتمال ترویج میکروب ها و سموم موجود در هوا بیشتر است.
• جلوگیری از بروز انواع حساسیت و آلرژی: معمولا سیستم های خنک کننده کولر گازی، هوا را فیلتر کرده و گرده ها و سایر مواردی که ممکن است باعث ایجاد حساسیت شوند را از هوا جدا می کند؛ بنابراین استفاده از اسپلیت می‌تواند از بروز بسیاری از آلرژی ها جلوگیری کند.

همانطور که مشاهده کردید، مزایای نصب اسپیلت تنها به خنک کردن فضا ختم نمیشود و با تنظیم دمای اتاق، به تهویه مطبوع فضا کمک میکند.

معایب دستگاه تهویه مطبوع اسپلیت؛ خوب یا بد؟

به جرات میتوان گفت کولرهای گازی معایب چندانی ندارند؛ اما اگر سرویس و تعمیر کولر گازی را به تعویق بیندازید، ممکن است با مشکلات زیر مواجه شوید:

• خشکی پوست: اگر پوست شما برای مدت زیادی در معرض باد کولر گازی قرار بگیرد، مقداری از رطوبت طبیعی خود را از دست می دهد و باعث خارش و خشکی پوست شما میشود. اگر از اگزما، روزاسه یا پسوریازیس رنج می برید، ممکن است با قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای اسپلیت وضعیت شما بدتر شود؛ زیرا تهویه هوا تعادل رطوبت پوست شما را به هم می زند. اما میتوانید با استفاده از لوسیون و کرم های مرطوب کننده، رطوبت پوست خود را حفظ کنید. همچنین سعی کنید که برای مدت زیادی در تماس مستقیم با کولر گازی قرار نگیرید.
• مشکلات مربوط به فیلتر هوای کثیف: با گذشت زمان، فیلتر داخل کولر گازی شما پر از گرد و غبار، خاک، مو، باکتری ها و سایر مواد حساسیت زا می شود. اگر فیلترهای اسپلیت تمیز نشوند، این هوای کثیف به داخل خانه منتقل میشود. این مشکل زمانی جدی میشود که کسی در خانه شما مبتلا به آسم یا آلرژی های تنفسی باشد؛ اما نیازی نیست که نگران باشید زیرا تکنسین در سرویس کولر گازی، به راحتی میتواند فیلترهای هوا را تمیز کند.

هیچ سیستم تهویه مطبوعی وجود ندارد که عاری از عیب و ایراد باشد؛ اما معایب اسپلیت کمتر از کولرهای آبی استو مشکلات ناشی از آن را میتوان با استفاده درست و سرویس به موقع کولر گازی برطرف کرد.

انواع اسپلیت؛ معرفی خانواده سیستم خنک کننده کولر گازی

کولر گازی انواع مختلفی دارد که هر یک برای محیط خاصی کاربرد داشته و نحوه نصب متفاوتی دارد. دلیل ساخت انواع کولر گازی به خاطر نیازهای متفاوت افراد است، مثلا سیستم خنک کننده یک خانه ۷۰ متری باید با سیستم سرما ساز یک اداره بزرگ متفاوت باشد.

به طور کلی کولرگازی به ۲ دسته یک تکه و دو تکه تقسیم میشوند. کولر گازی پنجره ای و پرتابل یک تکه هستند و سایر انواع دوتکه یا اسپیلیت میباشند. رایج ترین انواع کولر گازی عبارتند از:

• کولر گازی پشت پنجره ای (Windows Air conditioner)
• کولر گازی پرتابل (portable air conditioner)
• اسپلیت دیواری (Wall-mounted)
• اسپلیت ایستاده (Standing)
• داکت اسپلیت (Duct Split)
• اسپلیت زمینی
• کولر گازی کاستی (Cassette)
• کولر گازی سقفی- زمینی (floor-ceiling)

کولر گازی پشت پنجره ای (Windows Air conditioner)

دستگاه کولر گازی پنجره ای (Windows Air conditioner) یکی از انواع سیستم های سرمایشی یک تکه است که تمام اجزای آن در داخل این بخش قرار دارد. عملکرد کولر گازی پنجره ای به این صورت است که گرمای داخل خانه را به بیرون میفرستد و هوای خنک را به داخل خانه وارد میکند.

همان طور که از نام آن مشخص است، این مدل باید پشت پنجره یا با ایجاد سوراخ هایی در داخل دیوار نصب شود تا هوای گرم به فضای آزاد نفوذ کند. کولر گازی پنجره ای قبلا برای خنک کردن محیط های کوچک بسیار مورد استفاده قرار میگرفت، اما امروزه دیگر کاربرد سابق را ندارد. در مقاله کولر گازی پنجره ای چیست به صورت کامل مزایا و معایب این دستگاه را بررسی کرده ایم.

کولر گازی پرتابل (portable air conditioner)

کولر گازی پرتابل یا قابل حمل، شباهت زیادی به مدل پنجره ای دارد، زیرا هر دو از خانواده کولرهای گازی یک تکه میباشد. تمام اجزای کولر گازی پرتابل مانند کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اپراتور در یک یونیت قرار دارند، اما کاملا قابل حمل است و میتوان آن را از اتاقی به اتاق دیگر برد. تنها چیزی که برای روشن کردن آن نیاز دارید، یک پریز برق و پنجره برای خروج هوای گرم است.

سیستم تهویه مطبوع پرتابل برای خنک سازی محیط های کوچک بسیار مفیدند زیرا یک واحد قابل حمل در داخل یونیت قرار دارد که که فن اواپراتور آن به صورت مداوم کار میکند تا رطوبت متراکم شده در داخل دستگاه تبخیر شود.

اسپلیت دیواری (Wall-mounted)؛ معروف نوع اسپلیت در بین ایرانیان

رایج ترین نوع کولر گازی دو تکه، اسپلیت دیواری میباشد. این اسپیلت مشابه سایر انواع کولر گازی دو تکه، از دو بخش داخلی و خارجی تشکیل شده که بخش داخلی آن روی دیوار نصب می شود، به همین خاطر به این مدل، اسپلیت دیواری میگویند. اسپلیت دیواری طیف گسترده ای از مدل های متفاوت دارد که قدرت تولید سرما و گرمای آنها مختلف است.

اسپلیت ایستاده (Standing)

کولر گازی ایستاده که به آن مدل اسپلیت کابینتی هم میگویند، یک سیستم خنک کننده ساده است که همانند سایر انواع اسپلیت ها، دارای یک بخش داخلی و خارجی میباشد. ظاهر این سیستم تهویه مطبوع مانند کولر گازی زمینی است، یعنی روی زمین قرار دارد، اما اندازه آن بزرگتر است و برای مکان های عمومی به کار میرود. مثلا برای سالن اجتماعات، ادارات و غیره میتوان از اسپلیت ایستاده استفاده نمود.

داکت اسپلیت (Duct Split)

داکت اسپیلت که نام دیگر آن کولر گازی کانالی است، برای افرادی کاربرد دارد که فضای کوچکی در اختیار دارند، زیرا اندازه این سیستم سرماساز بسیار کوچک است. تفاوتی که داکت اسپلیت با سایر انواع کولر گازی دارد، این است که باید این سیستم تهویه باید داخل سقف کاذب قرار داده شود و برای آن کویل آب گرم تعبیه شود. همان طور که احتمالا از روی نام این مدل میتوانید حدس بزنید، باید برای استفاده از داکت اسپیلت، کانال کشی انجام شود تا هوای خنک به تمام نقاط فرستاده شود.

اسپلیت زمینی

اگر انتخاب شما اسپلیت است اما فضای لازم را برای نصب اسپلیت دیواری ندارید، کولر گازی های زمینی بهترین گزینه روی میز میباشند. در سیستم تهویه مطبوع زمینی، یونیت داخلی روی زمین و سیستم یونیت خارجی نیز بدون آماده سازی محل برای نصب یا هرگونه کانال کشی، نصب میگردد. کولر گازی یا اسپلیت زمینی برای فضاهایی با دیوارهای کج مانند اتاق زیر شیروانی و ساختمان هایی که با مواد شکننده مانند شیشه ساخته شده اند، ایده آل است. سیستم خنک کننده اسپلیت زمینی را میتوان تا ۱۵ سانتی متر بالاتر از کف زمین نصب کرد و یک سوراخ کوچک رو دیوار ایجاد کنید تا به یونیت خارجی متصل شود. 

کولر گازی کاستی (Cassette)

یکی دیگر از انواع اسپلیت که مصرف انرژی آن کاملا بهینه است، کولر گازی کاستی میباشد. اسپلیت کاستی روی سقف کاذب نصب  می شود، بنابراین حجمی که یونیت داخلی آن اشغال میکنند، بسیار کم است. از طرفی برچسب انرژی این دستگاه تهویه مطبوع با هر مدلی A یا B میباشد که باعث شده در عین مصرف بهینه، توان زیادی برای خنک کردن فضا داشته باشد.

کولر گازی سقفی- زمینی (floor-ceiling)

اسپلیت سقفی زمینی انعطاف پذیری بالایی در محل نصب دارد و شما میتوانید این دستگاه خنک کننده را روی سقف یا کف زمین نصب کنید، بدون اینکه نگران کاهش عملکرد آن باشید. دو موتور محرک، عملکرد یکسانی را در هر موقعیتی که سیستم تهویه مطبوع به صورت افقی روی سقف و یا عمود بر کف نصب شده باشد را تضمین می کنند.

مولتی اسپلیت (Multi split)

مولتی اسپلیت ها در واقع همان کولرگازی های معمولی هستند که به جای یک یونیت داخلی، دو یا چند یونیت دارد. این سیستم خنک کننده برای محیط های بزرگ کاربرد دارد.

انواع قطعات کولر گازی

کولر گازی مانند یک گروه ارکستر است، بسیاری از قسمت های مختلف آن به صورت سمفونی با هم کار می کنند تا به نتیجه نهایی برسند و هوای خنک یا گرم را وارد فضا کنند. هنگامی که همه چیز به خوبی کار می کند، متوجه نمی شوید که اجزای متعددی در داخل این دستگاه سرماساز وجود دارد که باعث عملکرد بهینه اسپلیت میشود. با این حال، وقتی عمیق‌تر می‌شوید، پیچ و خم به هم پیوسته ای از قطعات کولر گازی را مشاهده خواهید کرد.

قطعات اصلی کولر گازی عبارتند از کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اپراتور میباشند که در ادامه به توضیح این اجزا میپردازیم.

• کویل اپراتور: کویل اپراتور یکی از قطعات یونیت داخلی اسپلیت است که از جنس مس، فولاد یا آلومینیوم میباشد. همانطور که هوای گرم خانه توسط کولر گازی کشیده میشود، روی کویل های اواپراتور خنک دمیده می شود. فن هایی که در پشت کویل اواپراتور قرار دارند، این هوای خنک را به داخل بازگردانده و دمای منزل را کاهش می دهند.
• کمپرسور: مهم ترین و گران ترین قطعه کولر گازی، کمپرسور میباشد که در سیستم های مرکزی و اسپلیت در یونیت خارجی قرار میگیرد. هدف کمپرسور، فشرده کردن مبرد است. مبرد بخار گرمی است که وقتی به کمپرسور می رسد، یک مایع فشرده داغ است، اما وظیفه کمپرسور این است که این مایع را منبسط کرده و گاز حاصل را به پنل داخلی ارسال کند.
• کندانسور: کندانسور قطعه ای از اسپلیت است که گاز گرم مبرد را  به محیط بیرون از منزل می فرستد. عملکرد کندانسور دقیقا برعکس اپراتور است. اگر پشت یونیت خارجی بایستید، هوای گرم را حس میکنید که این گرمایی است که کندانسور در طول فرآیند هنگام تغییر مبرد از بخار داغ به مایع داغ خارج می کند.
• شیر انبساط: در بین کندانسور و اواپراتور، قطعه دیگری به نام شیر انبساط وجود دارد. از آنجایی که مبرد در این بخش مایع است، نمی تواند گرما را جذب کند بنابراین در شیر انبساط، مبرد پس از مواجهه با افت فشار به گاز تبدیل و سپس به سرعت خنک می شود. این مبرد گاز و خنک شده سپس به داخل اواپراتور می رود تا فرآیند تهویه مطبوع را تکرار کند.

بهترین برندهای کولر گازی اسپیلت

تمام افرادی که قصد خرید کولر گازی و اسپلیت را دارند، حتما به مدل و برند دستگاه توجه میکنند، زیرا شرکت سازنده کولر گازی میتواند ضامن کیفیت و طول عمر این دستگاه سرمایشی باشد. برندهای معروف، شهرت خود را بی دلیل به دست نیاورده اند. کیفیت، جنس، ماندگاری، و خدمات پس از فروش از جمله دلایل معروف بودن برخی از برندها میباشد. از جمله پرفروش ترین و بهترین برند های کولر گازی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

•  اجنرال
• سامسونگ
• ال جی
• گری
• جنرال 

با اینکه مدل های بالا از کیفیت لازم برخوردار می باشد، اما ممکن است برخی اوقات نیاز به تعمیر یا تعویض قطعات داشته باشد. همچنین تمام مدل های کولر گازی و اسپلیت نیاز به سرویس دوره ای و کامل دارند. باید هر ۶ ماه یکبار از یک سرویس کار ماهر برای سرویس دهی و بررسی سیستم های تهویه مطبوع خود کمک بگیرید.

مطالعه بیشتر:

بهترین اسپلیت خارجی در سال ۲۰۲۳ از نظر هوش مصنوعی

کلام آخر

کولر گازی یکی از جدیدترین سیستم های تهویه مطبوع است که به رغم تمام مزایا و معایب آن در بسیاری از منازل و مراکز بزرگ برای خنک کردن فضا مورد استفاده قرار میگیرد. هر یک از انواع اسپلیت برای مکان خاصی کاربرد دارد که با توجه به هدف و بودجه خود میتوانید، مناسب ترین مدل این دستگاه خنک کننده را خریداری کنید، اما حتی اگر بهترین نوع کولر گازی را هم داشته باشید، در صورت عدم مراقبت و نگهداری مناسب، سیستم سرماساز شما آسیب خواهد دید، به همین خاطر ما پیشنهاد میکنیم که از سرویس دوره ای اسپلیت غافل نشوید.

همچین مجموعه تهران سرویس یار آماده انجام خدمات تعمیر کولر گازی و تعمیر پکیج تهران و کرج است و شما کافی است فرم درخواست را تکمیل کنید تا در اسرع وقت، یک تعمیرکار حرفه ای اسپلیت به منزل شما ارسال شود.

تاریخ انتشار۱۲/۰۷/۱۴۰۱ @ ۰۰:۴۴