چیلر یک دستگاه سرما سازی و تهیه تهویه مطبوع است که از طریق تولید آب سرد باعث خنک سازی هوا و ابزارآلات صنعتی میشود. انواع چیلر بر اساس نوع عملکرد به دو دسته چیلر تراکمی و جذبی تقسیم میشود. در این مقاله ابتدا میخواهیم بگوییم که چیلر تراکمی چیست و سپس به معرفی انواع، کاربرد، عملکرد و اجزای این دستگاه برودتی بپردازیم.
چیلر تراکمی چیست؟
در مقاله چیلر چیست گفتیم که این دستگاه سرمایشی به دو دسته چیلر جذبی و تراکمی تقسیم میشود. چیلر تراکمی (Vapor Compression Chiller) یک سیستم برودتی است که هم برای تولید هوای مطبوع در فضا و هم برای خنک سازی ماشین آلات در کارخانه های صنعتی به کار میرود. اساس کار چیلر تراکمی به زبان ساده، به این صورت است که گرمای اتاق را به داخل دستگاه می کشد و در فضای دیگر دفع میکند، یعنی این دستگاه تهویه مطبوع بر پایه از بین بردن گرما کار میکند نه تولید سرما.
چیلر تراکمی یکی از پرکاربردترین وسیله ها برای خنک کردن مجتمع های مسکونی، مراکز تجاری، دارویی، صنعتی، سالن های اداری و … به شمار می رود. از جمله ساختمان هایی که از این دستگاه سرمایشی برای تهویه مطبوع استفاده میکنند میتوان به کارخانه های پتروشیمی، پالایشگاه های نفت، هتل ها، باشگاه ها و سالن های ورزشی بزرگ و کارخانه های فرآوری گاز طبیعی اشاره کرد.
مطالعه بیشتر:
چیلر جذبی چیست؟ همه چیز درباره چیلر جذبی
اجزای چیلر تراکمی؛ فطعاتی که این سیستم بردوتی را می سازند
اگر داخل چیلر تراکمی را باز کنید، حتما متوجه میشوید که چیلر دستگاه پیچیده ای میباشد و از قطعات کوچک و بزرگ زیادی تشکیل شده است که سیکل تبرید و تراکمی توسط آنها اجرا میشود؛ اما مهم ترین اجزای چیلر تراکمی عبارتند از:
- کمپرسور؛
- کندانسور؛
- اوپراتور؛
- شیر انبساط؛
- ماده مبرد؛
در ادامه به توضیح هر یک از قطعات چیلر تراکمی می پردازیم.
کمپرسور چیلر تراکمی، قطعه سرنوشت ساز!
کمپرسور مهم ترین قطعه چیلر تراکمی است و وظیفه آن متراکم کردن گاز مبردی است که از اپراتور خارج میشود. کمپرسور اهمیت زیادی در این دستگاه برودتی دارد و مدل آن تعیین کننده نوع و قیمت چیلر تراکمی میباشد.
کندانسور، مسئول ماده مبرد چیلر تراکمی
کندانسور قطعه ای از چیلر تراکمی است که وظیفه خنک کردن مبرد و تبدیل آن از حالت گاز به مایع را به عهده دارد. چیلرها بر اساس عملکرد کندانسور به دو دسته کندانسور آبی و هوایی تقسیم می شوند. در کندانسور آبی، مبرد توسط برج خنک کننده، سرد میشود در حالیکه در کندانسور هوایی، مبرد توسط هوا سرد میشود.
شیر انبساط، قطعه سرد کننده سیستم برودت
قطعه بعدی در سیستم چیلر تراکمی، شیر انبساط است که وظیفه کاهش فشار گاز مبرد را به دوش دارد. در واقع مقدار و دمای مبرد باید پیش از ورود به اپراتور کنترل شود؛ بنابراین مبرد در داخل شیر انبساط دچار افت فشار شده و سرد میشود.
اوپراتور چیلر تراکمی
آخرین قطعه در سیکل تبرید چیلر تراکمی، اپراتور است که وظیفه آن تبادل دما بین مبرد و سیال میباشد. وقتی مبرد تبخیر می شود، دمای سیال کاهش پیدا کرده و آب خنک وارد اوپراتور میشود. سپس دوباره سیکل تبرید چیلر تراکمی تکرار میشود.
ماده مبرد، خون جاری در لوله های دستگاه چیلر
مبرد در چیلر تراکمی، ماده ای است که گرما را از محیط یا دستگاه های صنعتی جذب کرده و وارد سیکل تبرید میشود تا فضا و ماشین ها خنک شوند. معمولا HFC و HCFC به عنوان ماده مبرد استفاده میشود.
انواع چیلر تراکمی
چیلر تراکمی انواع مختلفی دارد که معروف ترین دسته بندی آن، چیلر تراکمی آب خنک و هوا خنک است که مدل آنها بر اساس نوع کندانسور تعیین میشوند، اما این دستگاه برودتی از نظر قدرت سرما سازی، کمپرسور و … نیز انواع مختلفی دارد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.
چیلر تراکمی آب خنک، معروف ترین انواع چیلر تراکمی
به طور کلی کندانسور چیلر آب خنک بر اساس تبخیر آب کار میکند، به همین دلیل این اسم را برای این دستگاه تهویه مطبوع انتخاب کرده اند. در چیلر آب خنک، یک برج خنک کننده در کندانسور وجود دارد که به وسیله آن دمای مبرد با آب داخل کندانسور تبادل شده و دمای آب کاهش می یابد.
از آنجایی که در این دستگاه سرمایشی، برج خنک کننده به تقطیر آب کمک میکند، ظرفیت سرما سازی و تهویه مطبوع چیلر تراکمی آب خنک، بالاتر از چیلر هوا خنک بوده و با مصرف انرژی کمتر، بازدهی بیشتری دارد.
چیلر تراکمی هوا خنک
چیلر هوا خنک یکی دیگر از انواع چیلر تراکمی است که از طریق فن های متصل به کندانسور، گرما و فشار مبرد را کاهش می دهد. اگر بخواهیم طرز کار چیلر هوا خنک را بهتر توضیح دهیم، باید بگوییم که در این سیستم خنک کننده، آب با دمای بالا به کندانسور منتقل میشود؛ اما چندین فن در اطراف کندانسور قرار دارند که فشار و دمای آب را کاهش داده و سپس آب پس از تقطیر از کندانسور خارج میشود.
طرز کار چیلر تراکمی چگونه است؟
همان طور که پیشتر در این مقاله گفتیم، چیلر تراکمی با گرفتن گرما از محیط اطراف خود، باعث کاهش دمای محیط می شود، اما چگونه؟ عملکرد چیلر تراکمی به صورت زیر میباشد:
- در اولین مرحله از طرز کار چیلر تراکمی، مایع، گرما را از هوای محیط یا ابزارآلات صنعتی، گرفته و باعث کاهش دمای محیط میشود. با جذب گرمای محیط، تبخیر و به بخار تبدیل میشود.
- بخار مبرد وارد کمپرسور شده تا فشار آن افزایش پیدا کند. در این مرحله باید دو اتفاق مهم رخ دهد؛ اول اینکه با ورود بخار داغ به کمپرسور نباید فشار این قطعه بالا برود و دوم اینکه فشار بخار مبرد افزایش یابد.
- حالا بخار آب متراکم شده و باید گرمای خود را از دست بدهد. بسته به اینکه چیلر تراکمی از کدام مدل است، مبرد توسط برج خنک کننده یا هوا، سرد شده و به حالت مایع تبدیل میشود.
- در این مرحله، مبرد از شیر انبساط عبور کرده و دچار کاهش فشار میشود. شیر انبساط با کوتاه کردن مسیر و اختناق دمای آب را کاهش میدهد. سپس ماده مبرد که ترکیبی از حالت مایع و گاز است، وارد اوپراتور میشود.
- مبرد که حالا مخلوطی از گاز و مایع است، وارد اپراتور شده و بعد از ترکیب با آب داخل اوپراتور، دمای آن کاهش میابد و تبدیل به آب سرد میشود.
قیمت چیلر تراکمی چقدر است؟
قیمت یکی از مهمترین فاکتورها پیش از خرید نوع تراکمی چیلر است، اما قیمت چیلر تراکمی ثابت نبوده و به عواملی از جمله برند، نوع چیلر، جنس اجزا و تجهیزات و … بستگی دارد. مثلا معمولا قیمت چیلرهای هوا خنک از آب خنک بیشتر است. از آنجایی که اکثر برندهای چیلر خارجی هستند، قیمت این دستگاه سرمایشی با توجه به نوسانات ارز تغییر میکند.
سخن پایانی
چیلر تراکمی یکی از انواع چیلر است که برای سرمایش محیط و دستگاه های صنعتی به کار میرود. انواع چیلر تراکمی، آب خنک و هوا خنک میباشد که توسط حذف گرما باعث خنک سازی فضا میشوند. چنانچه چیلر تراکمی شما مشکلی پیدا کرده، میتوانید از تکنسین های مجرب تهران سرویس یار، برای تعمیر چیلر در تهران کمک بگیرید.
تاریخ انتشار۲۸/۰۸/۱۴۰۱ @ ۲۱:۲۵
